U heeft al een tijdje niets van ons gehoord. Op 10 april verzonden wij de laatste nieuwsbrief. We zijn druk geweest met de voorbereiding van hieronder beschreven bodemprocedures. Deze rechtszaken zijn gevoerd in goede samenwerking met o.a. St. Duinbehoud, St. Natuurbelang AWD, Mobilisation for the Environment en Bureau Apollon. En mede dankzij uw giften hebben wij deze procedures kunnen voeren.
Lange zit bij bodemprocedure over stikstof. Slordige behandeling beschermde diersoorten
Op 1 juli vond in de rechtbank eindelijk, na ruim een jaar, de behandeling plaats van de door ons aangespannen 2 bodemprocedures.
Het gaat om de zaak over de stikstofdepositie in het N2000 gebied en de zaak over de beschermde diersoorten. Ze zouden in één ochtend behandeld worden, maar de stikstof zaak duurde ruim 3,5 uur zodat de zaak over de diersoorten naar de middag moest worden verschoven.
Er waren 4 partijen aanwezig, die twee aan twee tegenover elkaar stonden. Enerzijds St. Duinbehoud plus mede-indieners en St. Natuurbelang en anderzijds provincie en circuit. Die brachten 3 advocaten mee, 3 deskundigen en er waren 3 rechters. Nogal een bezetting dus. Ook was er aardig wat pers aanwezig.
De ochtendzitting /stikstof
Deze ging over stikstofkwestie, die heel uitgebreid werd behandeld. De inzet is ook niet mis: ontbinding van de wnb-vergunning (wnb = wet natuurbescherming) die het circuit van de provincie kreeg in 2019.
Eén van de rechters, Janse van Mantgem, was trouwens dezelfde als die in 2019 onze eis tot voorlopige voorziening had afgewezen. Daar had onze advocaat, Valentijn Wösten tevoren bezwaar tegen gemaakt omdat het daardoor wel heel moeilijk zou worden voor de rechtbank om ons nu gelijk te geven. Vergeefs, maar zij voerde in de ochtendzitting niet het woord, dat liet ze aan de andere twee rechters over. Bij bepalen van de uitspraak gaat ze natuurlijk wel een rol spelen.
Het ging in die ochtendzitting heel erg over de uitstootcijfers van de raceauto’s. Het circuit beweert dat door de F1 de stikstofuitstoot daalt, terwijl dat evident niet zo is. Wij hadden een deskundige ingehuurd (Sieward Nijhuis van buro Apollon) die concludeerde dat het circuit met veel te lage uitstootcijfers werkte. De deskundige van het circuit (buro Peutz) sprak dat tegen en zo ontstond een langdurig debat over hoe het nou precies zat met die uitstoot. De rechter bleek het allemaal wel te kunnen volgen en stelde goede vragen, maar het bleef onduidelijk wat nou precies de uitstoot is van racewagens. De provincie, die de landsadvocaat had ingehuurd, beweerde dat dat ook helemaal niet van belang was. Nogal vreemd verhaal, want de provincie moet wel het uitstootplafond van 6134 kg NOx handhaven. Hoe dat kan als je niet weet wat de uitstoot van de auto’s is werd niet duidelijk.
Het was toch beter geweest als de rechtbank zich door een eigen deskundige had laten bijstaan over deze technische details, zoals de STAB (Stichting Advisering Bestuursrechtspraak). Er bleef nu veel ruimte voor manipulatie door de twee tegenpartijen.
Wat overigens helemaal niet aan bod kwam was de stelling van onze advocaat dat het circuit helemaal geen vergunning had en daardoor ook geen rechten had om stikstof uit te stoten. Dan kan die uitstoot ook niet dalen. De rechter zei daarover dat dit verhaal haar duidelijk was en dat het daarom ter zitting niet behandeld hoefde te worden.
De middagzitting/ beschermde soorten
Deze ging over de beschermde diersoorten rugstreeppad en zandhagedis. Door de werkzaamheden is te veel habitat voor deze dieren verloren gegaan, wat in strijd is met de beschermde status van deze dieren. Bovendien is het tellen en wegvangen van de dieren, niet goed gebeurt, voorafgaand aan de werkzaamheden.
Hier hadden we wel te maken met rechter Janse van Mantgem, die we nog kennen van de voorlopige voorziening. In tegenstelling tot de ochtendzitting leek zij zich niet erg verdiept te hebben in de materie. De ecoloog van het circuit kreeg de gelegenheid om baarlijke onzin te verkondigen. Zo beweerde hij dat op dit moment (een jaar na de werkzaamheden) de kaal gemaakte gronden alweer begroeid waren en de leefomgeving voor de dieren alweer voor 25% hersteld. Dat kan helemaal niet. Die dieren hebben struikgewas en dichte begroeiing nodig om zich te verschuilen. Aan de grassprietjes die er nu groeien hebben ze niets.
Het punt van de “dwingende reden van maatschappelijk belang” kwam aan de orde. De advocaat van Stichting Duinbehoud betoogde dat hier geen sprake van was. De provincie houdt vol van wel. Tegenover de vraag waarom een autorace van dwingend belang zou zijn kwam circuit-directeur Overdijk met een fraai stukje retoriek over hoe belangrijk sport wel niet was voor de maatschappij. Hij vergeleek de F1 met de tour de France en het voetbal. Daarbij even een belangrijk verschil vergetend: dat soort topsport helpt om jonge mensen zelf aan sport te laten doen. Maar het is niet te hopen dat jonge mensen zelf aan autoracen gaan doen.
De zitting verliep rommelig. Hoe de rechtbank uit deze zitting, waarin partijen tegengestelde dingen zeggen zonder dat er wordt doorgevraagd is niet duidelijk. Maar bestuursrechters stellen niet graag de overheid in het ongelijk, zeker niet als die met de landsadvocaat aan komen zetten. Dat is wel een puntje van zorg.